تلمیحات هرمنوتیکی در شعر مذهبی معاصر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

چکیده

انواع بهره‌مندی از قرآن و حدیث در شعر گذشته نمود بسیاری داشته و در کتاب‌های متعددی نیز بررسی شده است؛ اما کاربرد آیات و روایات در شعر مذهبی معاصر از دو جنبه نوآوری دارد و حائز اهمیت است: انتخاب‌های جدید و رویکردها و فهم‌ها و تأویل‌های جدید.
در این نوشته، به بررسی رویکردهای متنوع شاعران معاصر پرداخته شده و نشان داده شده که اقسام تضمین و تلمیح شعر معاصر چه نسبتی با گفتمان دین دارند و تا چه اندازه عنصر خیال و برداشت آزاد را در فهم دین دخالت داده‌اند.
برای نشان دادن موارد خاص که خارج از هنجارهای دینی رسمی است، ناچار از منابع غیر رسمی و غیر چاپی مثل وبلاگ و صفحات مجازی استفاده شده است. این به معنای ضعف منابع نیست؛ بلکه لازمۀ این تحقیق است؛ چرا که این گونه اشعار به احتمال زیاد برای چاپ رسمی مجوز نمی‌گیرند؛ از سویی هم نمی‌توان وجود این اشعار و این سبکهای متفاوت فکری را انکار کرد.
کلیدواژه‌ها: شعر مذهبی معاصر، تضمین، تلمیح، هرمنوتیک، تأویل.

کلیدواژه‌ها